7. Και τα Windows;

Το «αντίστοιχο» των Windows είναι το γραφικό σύστημα X Window System. Αντίθετα με τα Windows και το Mac, το X11 δεν κατασκευάστηκε για ευκολία στην χρήση ή για ομορφιά, αλλά για να προσφέρει γραφικές δυνατότητες σε σταθμούς εργασίας UNIX. Αυτές είναι οι βασικές διαφορές:

• ενώ τα Windows δείχνουν το ίδιο παντού, το X11 δεν είναι έτσι· είναι πολύ πιο παραμετροποιήσιμο. Η γενική όψη δίνεται από ένα συστατικό που λέγεται «διαχειριστής παραθύρων» (window manager, w.m.), για την επιλογή του οποίου έχετε ένα ευρύ πεδίο: fvwm, βασικός αλλά καλός και οικονομικός στη μνήμη, fvwm2-95, Afterstep, WindowMaker, Enlightenment, και πολλοί ακόμη. Ο w.m. ενεργοποιείται συνήθως από το .xinitrc·
• ο w.m. σας μπορεί να ρυθμιστεί ώστε κάθε παράθυρο να λειτουργεί όπως στα -χμμ- Windows: πατάτε επάνω του και έρχεται στο προκείμενο (foreground). Μία άλλη δυνατότητα είναι να έρχεται στο προκείμενο κάθε φορά που το ποντίκι κινείται πάνω του («focus»). Ακόμη, η τοποθέτηση των παραθύρων στην οθόνη μπορεί να είναι αυτόματη ή να υπάρχει αλληλεπίδραση (interactive): αν ένα περίεργο πλαίσιο εμφανιστεί αντί για το πρόγραμμά σας, πατήστε με το αριστερό πλήκτρο του ποντικού στο σημείο που το θέλετε να εμφανιστεί·
• οι περισσότερες επιλογές μπορούν να ρυθμιστούν διορθώνοντας ένα ή περισσότερα αρχεία ρυθμίσεων. Διαβάστε την τεκμηρίωση του w.m. σας: το αρχείο ρυθμίσεων είναι .fvwmrc, .fvwm2rc95, .steprc, κτλ. Ένα δείγμα αρχείου ρυθμίσεων βρίσκεται συνήθως στο /etc/X11/window-manager-name/system.window-manager-name·
• οι εφαρμογές του X11 είναι γραμμένες με τη χρήση ειδικών βιβλιοθηκών («widget sets»)· καθώς υπάρχουν διάφορες, οι εφαρμογές δείχνουν διαφορετικές. Οι πιο βασικές είναι αυτές που χρησιμοποιούν τα Athena widgets (όψη δύο διαστάσεων, 2--Δ look· xdvi, xman, xcalc)· άλλες χρησιμοποιούν το Motif (netscape), άλλες τα Tcl/Tk, XForms, Qt, Gtk, και άλλα. Σχεδόν όλες αυτές οι βιβλιοθήκες προσφέρουν περίπου την ίδια όψη και αίσθηση με τα Windows·
• η αίσθηση, δυστυχώς, μπορεί να είναι ασυνάρτητη. Παραδείγματος χάριν, αν επιλέξετε μία γραμμή κειμένου χρησιμοποιώντας το ποντίκι και πατήσετε <BACKSPACE>, θα περιμένατε να εξαφανιστεί, σωστά; Αυτό δε συμβαίνει με τις εφαρμογές που είναι βασισμένες στο Athena, λειτουργεί όμως με άλλα widget sets·
• ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι μπάρες κυλίσεως και αυξομειώσεως εξαρτάται από τον w.m. και το widget set. Συμβουλή: αν δείτε ότι οι μπάρες κυλίσεως δεν συμπεριφέρονται όπως περιμένατε, δοκιμάστε να τις κινήσετε χρησιμοποιώντας τα δύο πλήκτρα του ποντικιού μαζί ή το μεσαίο·
• οι εφαρμογές δεν έχουν ένα εικονίδιο εξ ορισμού, αλλά μπορούν να έχουν πολλά. Οι περισσότεροι w.m. έχουν ένα μενού που καλείτε πατώντας με το ποντίκι στην επιφάνεια εργασίας («ριζικό παράθυρο»)· προφανώς, το μενού αυτό μπορεί να ρυθμιστεί. Για να αλλάξετε την εμφάνιση του ριζικού παραθύρου, χρησιμοποιείστε το xsetroot ή το xloadimage·
• το πρόχειρο μπορεί να περιέχει μόνο κείμενο, και συμπεριφέρεται παράξενα. Άπαξ επιλέξατε κάποιο κείμενο, αυτό αντιγράφεται στο πρόχειρο· μετακινηθείτε κάπου αλλού και πατήστε το μεσαίο πλήκτρο για να το επικολλήσετε (paste). Μια εφαρμογή που χρησιμεύει για πολλαπλά buffers (πεδία μνήμης) είναι το xclipboard·
• υπάρχει επίσης η δυνατότητα του drag and drop, μόνον εφ' όσον η εφαρμογή και ο w.m. το υποστηρίζουν.

Για οικονομία μνήμης, συνίσταται να χρησιμοποιείτε εφαρμογές που χρησιμοποιούν τις ίδιες βιβλιοθήκες. Στην πράξη, βέβαια, αυτό είναι δύσκολο να εφαρμοστεί.

Υπάρχουν κάποια εγχειρήματα με σκοπό να κάνουν το X11 να δείχνει και να συμπεριφέρεται τόσο συμβατά όσο και τα Windows. Τα Gnome, http://www.gnome.org και KDE, http://www.kde.org, είναι υπέροχα! Δοκιμάστε τα και δε θα νοσταλγήσετε τα Windows ποτέ ξανά...